O Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος παρακολουθεί όλο αυτό το διάστημα τις εξελίξεις με το προσφυγικό – μεταναστευτικό ζήτημα το οποίο έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στη χώρα μας. Συνάδελφοι Κοινωνικοί Λειτουργοί οι οποίοι βρίσκονται στα σημεία αιχμής του φαινομένου (στις πύλες εισόδου που κατά κύριο λόγο είναι τα νησιά του Αιγαίου), αλλά και όσοι δραστηριοποιούνται στο χώρο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στα σημεία αυτά αλλά και στην πύλη εξόδου: ΕλληνοΣκοπιανά σύνορα, μιλούν για ένα πρωτοφανές φαινόμενο το οποίο καταδεικνύει τα εξής:

• Η Ευρώπη κινείται με πολύ αργούς ρυθμούς στο προσφυγικό ζήτημα.
• Υπήρξαν εγκληματικές καθυστερήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σαφέστατα ολιγωρίες και κωλυσιεργία αφού μόλις πρόσφατα στις συνόδους κορυφής είχαμε την πρώτη παραδοχή σε επίπεδο κρατών μελών της Ε.Ε και αφού βέβαια το πρόβλημα άρχισε να φτάνει στις αυλές της Κεντρικής Ευρώπης.
• Διαπιστώνεται τόσο από τις αποφάσεις όσο και από τις καθυστερήσεις ότι υπάρχει μια γενικευμένη «φοβία» αφού δεν είναι λίγες οι χώρες που υψώνουν συρματοπλέγματα και που απαντούν με βία στους ανθρώπους που αναζητούν διέξοδο ζωής.
• Και η ελληνική κυβέρνηση και τα καθ’ ύλη αρμόδια Υπουργεία δεν επέδειξαν τα απαραίτητα αντανακλαστικά για ένα φαινόμενο που από την Άνοιξη ήδη είχε προδιαγραφεί. Υπήρξε μια στάση αναμονής και αμηχανίας, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή, σήμερα να καλούνται όλοι να τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις.
• Υπήρξαμε μάρτυρες, και ιδιαίτερα κατά την προεκλογική περίοδο μιας ρατσιστικής φρασεολογίας και τρομολαγνίας αφού δεν ήταν λίγες οι φορές που οι πληθυσμοί αυτοί αποκαλούνταν με όρους όπως: «λαθρομετανάστες», «παράνομοι» κλπ. Η δύναμη των λέξεων μερικές φορές καταδεικνύουν και την γενικευμένη πολιτική στάση απέναντι στο πρόβλημα! (τελικά οι Λέξεις Μετράνε!).
• Αν και υπήρξε αναγνώριση από τη Σύνοδο Κορυφής ότι το προσφυγικό ζήτημα βαραίνει συγκεκριμένες χώρες όπως την Ελλάδα, την Ιταλία και την Μάλτα ωστόσο δεν έχουν ακόμη εντατικοποιηθεί οι ρυθμοί ώστε οι χώρες αυτές να θωρακίσουν την βοήθεια τους προς τους πληθυσμούς αυτούς αλλά και να απαντήσουν αποτελεσματικά στα βασανιστικά και πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
• Τα προγράμματα της Ε.Ε. και οι μηχανισμοί «καθυστερούν» να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα ως έκτακτο και ως επείγον και μένουν προσκολλημένα στις μεσοπρόθεσμες δράσεις που κατά συνθήκη υλοποιούνται (δράσεις ενταξιακές στον κοινωνικό ιστό) παραγνωρίζοντας ότι οι σημερινές ανάγκες για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος οδηγούν σε άλλες λύσεις, καίριες και ουσιαστικές όπως: δημιουργία κέντρων προσωρινής φιλοξενίας, δημιουργία κέντρων ταυτοποίησης και ανακουφιστικές δράσεις που αφορούν σε μετακινούμενους πληθυσμούς.

Ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος διατίθεται να συμβάλλει στον ορθολογικό σχεδιασμό παρεμβάσεων τέτοιων, αλλά και να συμμετέχει ενεργά στις διεργασίες επίλυσης του μείζονος αυτού ζητήματος με προτάσεις, ιδέες και δράσεις, που εκπορεύονται από την εμπειρία των συναδέλφων Κοινωνικών Λειτουργών, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και που όλα αυτά τα χρόνια ασχολούνται μέσα από τους χώρους ευθύνης και εργασίας τους με τους πληθυσμούς αυτούς.

Σαφέστατα, η αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού απαιτεί πάνω απ’ όλα την δραστηριοποίηση ικανού στελεχιακού ανθρώπινου δυναμικού και επαγγελματιών (συμπεριλαμβανομένων και των Κοινωνικών Λειτουργών), που σε όλα τα επίπεδα ενασχόλησης με τον πληθυσμό (από την καταγραφή και την ανίχνευση, την φιλοξενία και την ανακούφιση, αλλά και τον προγραμματισμό για την μετεγκατάστασή τους), μπορούν να δώσουν καίριες λύσεις και αποτελεσματικές απαντήσεις στα προβλήματα αυτών των πληθυσμών.

Για τον λόγο αυτό καλούμε την Κυβέρνηση και τα συναρμόδια Υπουργεία:

• Να εμπλακεί ο ΣΚΛΕ σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού λύσεων και παρεμβάσεων για τις προσφυγικές ροές και μάλιστα εν όψει των πρόσφατων εξελίξεων και με την επικείμενη «αλλαγή» ροών λόγω του χειμώνα αλλά και λόγω του αιφνίδιου κλεισίματος των συνόρων από άλλες χώρες.
• Να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι οι αντιδράσεις των άλλων χωρών της Ευρώπης (υψώσεις φρακτών, κλείσιμο συνόρων κλπ) θα δημιουργήσει πληθυσμούς «παγιδευμένους» μέσα στην Ελλάδα και σε περιοχές που δεν θα είναι προετοιμασμένες για να τους υποδεχθούν και να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους. Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί μπορούν να συμβάλλουν στον σχεδιασμό παρεμβάσεων σε κοινοτικό επίπεδο, άμεσα και αποτελεσματικά.
• Να στηθεί άμεσα ο μηχανισμός μετεγκατάστασης (relocation) των προσφύγων ώστε να μην χαθεί η ευκαιρία οι άνθρωποι αυτοί να βρουν τον τελικό τους προορισμό. Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί μπορούν να συμβάλλουν στην αμεσότητα αυτή και στην εντατικοποίηση των προσπαθειών.
• Να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες ώστε να εκταμιευθούν τα έκτακτα κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (4.6 εκ. ευρώ) προκειμένου να ενισχυθούν οι Υπηρεσίες Ασύλου και Πρώτης Υποδοχής. Η στελέχωση των υπηρεσιών αυτών με Κοινωνικούς Λειτουργούς είναι ένα πάγιο αίτημα του Συνδέσμου μας.
• Να λειτουργήσουν κλιμάκια υποδοχής σε όλα τα νησιά και φυσικά να στελεχωθούν με επαγγελματίες διαφόρων ειδικοτήτων που θα κληθούν να καλύψουν τις ανάγκες των πληθυσμών αυτών (υγειονομικές, κοινωνικές, ψυχολογικές κλπ).
• Να επικαιροποιηθεί το χρηματοδοτικό πλαίσιο 2014 – 2020 (το οποίο έχει καθυστερήσει να εφαρμοστεί) που αφορά στο Προσφυγικό – Μεταναστευτικό θέμα και να εμπλακούν στον επανασχεδιασμό αυτό όλοι οι φορείς που μπορούν να βοηθήσουν στον εξορθολογισμό του και στην ανταπόκρισή του στη νέα πραγματικότητα.

Ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος είναι παρόν στο θέμα αυτό και δεν παρακολουθεί μόνο την εξέλιξη του προβλήματος, αλλά διαθέτει την τεχνογνωσία του και την ευελιξία του για την εξεύρεση βιώσιμων και αποτελεσματικών λύσεων.

Οι επαγγελματίες Κοινωνικοί Λειτουργοί μπορούν να συμβάλλουν δυναμικά, ώστε τα σχεδιαζόμενα να εφαρμοστούν άμεσα.

Ο κλάδος των Κοινωνικών Λειτουργών καλεί τους κυβερνώντες να δουν ρεαλιστικά και κατάματα το πρόβλημα, γιατί ούτε ένας Ελαιώνας μπορεί να λύσει τις ανάγκες, όπως διαφαίνεται ότι θα δημιουργηθούν μέσα στο χειμώνα, ούτε φυσικά και οι ad hoc λύσεις τύπου Ελληνικού ή Γαλάτσι. Γιατί μπορεί η συγκίνηση και η αλληλεγγύη να αποτελούν ακόμη την κινητήρια δύναμη όλων όσοι αλληλέγγυα και με αισθήματα ανθρωπισμού παρεμβαίνουν, ένα οργανωμένο κράτος όμως πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, αλλά και στους πληθυσμούς αυτούς που επιλέγουν τη χώρα μας ως αναγκαστικό σημείο διέλευσης, ότι μεριμνά για τις ισορροπίες και τη βοήθεια με μηχανισμούς που δε δημιουργούν ανισορροπίες και κοινωνικές αντιθέσεις.

Πηγή: skle.gr